در دنیای پیچیده و پرهیاهوی بازارهای مالی، انتخاب محیط مناسب برای سرمایه‌گذاری و معاملات می‌تواند تأثیر زیادی بر موفقیت مالی یک فرد داشته باشد. در این مقاله، به بررسی و مقایسه دو مدل اصلی فعالیت در بازارهای مالی، یعنی بروکرها و پراپ‌ها، پرداخته شده است. بروکرها به‌عنوان واسطه‌های معاملات مالی، خدماتی نظیر تسهیل خریدوفروش دارایی‌ها، مشاوره و تحلیل‌های بازار را ارائه می‌دهند، در حالی که پراپ‌ها (Proprietary Trading Firms) با ارائه سرمایه و منابع مالی، به معامله‌گران حرفه‌ای این امکان را می‌دهند که با استفاده از منابع شرکت، به معامله بپردازند. هدف این مقاله، روشن‌کردن تفاوت‌های کلیدی میان این دو مدل و بررسی مزایا و چالش‌های هرکدام است تا به معامله‌گران و سرمایه‌گذاران کمک کند انتخابی آگاهانه و متناسب با نیازهای خود داشته باشند.
بروکر چیست؟
حساب کارگزاری یا بروکر یک حساب سرمایه‌گذاری است که به شما امکان خریدوفروش انواع سرمایه‌گذاری‌ها مانند سهام، اوراق‌قرضه، صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک و ETF را می‌دهد. در واقع معامله‌گران می‌توانند از طریق بروکر یا کارگزاری، خریدوفروش جفت‌ارزها در بازار فارکس را انجام دهند. نقش اصلی بروکر در تسهیل اجرای معاملات و ایجاد ارتباط بین فرد یا شرکت‌هایی است که به دنبال خدمات خاصی هستند. این خدمات می‌تواند در حوزه‌های مختلفی از بازار مالی گرفته تا معاملات املاک و مستغلات، بازرگانی بین‌المللی، بیمه و غیره باشد.
بروکرها چه می‌کنند؟
بروکرها به شما این امکان را می‌دهند که دارایی‌های مالی مختلف مانند سهام، اوراق‌قرضه و صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک و… را نگه دارید، بخرید و بفروشید. بروکرها به‌عنوان واسطه‌های بین خریداران و فروشندگان در انواع مختلف معاملات اعم از سهام، ارزها، کالاها و سایر اوراق بهادار، عمل می‌کنند. همچنین، از طریق ابزارهای مالی متنوعی نظیر فیوچرز و معاملات آپشن به تریدرها کمک می‌کنند تا ریسک‌های معاملاتی خود را مدیریت کنند و آنها را به حداقل کاهش دهند.
بروکرها چگونه کسب درآمد می‌کنند؟
انجام معامله در همه‌ی بروکرها، هزینه‌هایی دارد که لازم است هر معامله‌گری با این نوع از هزینه‌ها آشنا باشد. هزینه‌هایی مثل اسپرد، کمیسیون، سواپ، هزینه‌های واریز و برداشت و…
- اسپرد:
بروکرهای معاملاتی بیشتر درآمد خود را از اسپرد به دست می‌آورند. این به این معنی است که بین قیمت خود نماد معاملاتی و مقداری که در معامله خودپرداخت خواهید کرد تفاوت وجود خواهد داشت. کارگزار معاملاتی باید میزان اسپردهای معاملاتی خود را به طور واضح و شفاف مشخص کند تا هر معامله‌گری بتواند با آگاهی کامل، بروکر خود را انتخاب کند.
شایان‌ذکر است که اسپردها به‌تنهایی توسط کارگزاران تعیین نمی‌شوند و می‌توانند تحت‌تأثیر نوسانات، نقدینگی و حجم معاملات باشند.
- کمیسیون:
کارگزاران معاملاتی می‌توانند برای کسب درآمد خود، کمیسیون دریافت کنند. همان‌طور که قبلاً ذکر شد، کمیسیون به‌عنوان یک نرخ ثابت یا درصد کوچکی از کل حجم معامله شما محاسبه می‌شود و هنگام باز یا بسته کردن یک معامله اعمال می‌شود.
- سواپ:
اگر موقعیت معاملاتی خود را پس از پایان ساعات کاری بازار (در طول شب) باز نگه دارید، کارگزاران ممکن است از شما هزینه تأمین مالی شبانه دریافت کنند. این هزینه معمولاً به‌صورت درصدی محاسبه می‌شود و نشان‌دهنده هزینه‌ای است که برای نگهداری موقعیت معاملاتی شما در طول شب اعمال می‌شود. این نوع از هزینه‌های معاملاتی سواپ نام دارد.
هزینه‌های شبانه، بیشتر در معاملات با لوریج بیشتر است.
- کارمزد های واریز و برداشت:
- برخی از کارگزاران معاملاتی بابت هر تراکنشی که در حساب شما انجام می‌شود، از جمله واریز و برداشت، کارمزد کمی دریافت می‌کنند. ممکن است این هزینه‌ها ناچیز به نظر برسد، اما اگر شما یک معامله‌گر روزانه فعال باشید، این مبالغ در طول زمان افزایش می‌یابد و باید از میزان آنها آگاهی داشته باشید.
مروری بر مفهوم پراپ
پراپ فرم(Prop Form) به شرکت‌هایی گفته می‌شود که مسئولیت تأمین سرمایه‌ی معامله‌گران را بر عهده دارند. این شرکت‌ها با انجام و اجرای چالش‌هایی سعی در شناسایی معامله‌گران خوب و توانا دارند تا بتوانند در سود معاملات آنها شریک شوند.
در واقع شرکت پراپ سرمایه‌ای را در اختیار معامله‌گر قرار می‌دهد تا با آن در بازارهای مالی؛ مانند بورس یا فارکس به خریدوفروش بپردازد. به‌عبارت‌دیگر، شرکت مالی به معامله‌گر پول می‌دهد تا از آن برای انجام معاملات استفاده کند و در عوض، معامله‌گر درصدی از سودهای حاصل از معاملات را به پراپ پرداخت می‌کند.
در این توافق‌نامه، شرکت مالی معمولاً قوانین و محدودیت‌هایی برای مدیریت ریسک وضع می‌کند تا از ضررهای بزرگ جلوگیری شود، اما معامله‌گر در انتخاب استراتژی‌های خود آزادی عمل دارد. هدف از پراپ فرماین است که معامله‌گر با استفاده از سرمایه شرکت، فرصت‌های بیشتری برای کسب سود داشته باشد، درحالی‌که شرکت مالی هم از سودهای معاملات استفاده می‌کند.
بسته به ضوابط و قوانین شرکت پراپ، از 70درصد تا 90 درصد سود برای تریدر است. تریدرها بعد از گذراندن چالش قادر به دریافت سرمایه و شروع معاملات حقیقی خود هستند.
پراپ ها چه می‌کنند؟
پراپ‌ها سرمایه‌ای را به معامله‌گران می‌دهند که می‌توانند با آن در بازارهای مالی؛ مانند بورس، فارکس، و کالاها فعالیت کنند. معامله‌گر با استفاده از این سرمایه، فرصت‌های معاملاتی بیشتری نسبت به زمانی که از سرمایه شخصی خود استفاده می‌کند، دارد. شرکت‌های پراپ برای تأمین مالی معامله‌گران، درصدی از سودهای حاصل از معاملات را به‌عنوان هزینه یا سهم خود دریافت می‌کنند. این نوع همکاری به معامله‌گران این امکان را می‌دهد که با منابع مالی بیشتری به معاملات بپردازند، در حالی که شرکت پراپ نیز از سودهای حاصل بهره‌برداری می‌کند.
معامله‌گران باید به‌منظور دریافت سرمایه در چالش‌های پراپ شرکت کنند و توانایی‌های خود را در این چالش‌ها اثبات کنند. تریدرها بعد از گذراندن چالش‌ها، سرمایه‌ی حقیقی دریافت کرده و می‌توانند از معاملات خود کسب سود کنند.
مزایای معامله با شرکت‌های پراپ
معامله با شرکت‌های پراپ (Proprietary Trading Firms) می‌تواند مزایای متعددی داشته باشد که برای بسیاری از معامله‌گران حرفه‌ای جذاب است. در زیر به برخی از این مزایا اشاره می‌کنم:
- سرمایه بالا: مهم‌ترین مزیت پراپ فاندینگ ها ارائه سرمایه‌های چند صدهزار دلاری است که هر تریدری از تأمین آنها بر نمی‌آید. البته منطقی هم نیست که یک تریدر با 100 هزار دلار سرمایه خودش ترید کند، پس این شرکت‌ها می‌توانند راه‌حل خوبی برای جذب سرمایه باشند.
- ریسک پایین‌تر: در شرکت‌های پراپ تریدینگ، تمامی معاملات با سرمایه شرکت انجام می‌شود و در صورت ضرر، هیچ‌گونه ریسکی متوجه سرمایه شخصی معامله‌گر نخواهد بود. این امر، امنیت خاطر و آرامش ذهنی را برای معامله‌گران به ارمغان می‌آورد و به آنها اجازه می‌دهد تا بدون نگرانی ازدست‌دادن سرمایه خود، به دنبال فرصت‌های معاملاتی مناسب باشند.
- شراکت در سود و ضرر: زمانی که شما با پول یک پراپ معامله می‌کنید، در سود و ضرر با پراپ شریک هستید و اگر ضرر هم کنید لازم نیست آن پول را از دارایی خودتان پرداخت کنید.
- شفافیت سیستم: در پراپ فاندینگ‌های معتبر همه چیز سیستماتیک و شفاف است و شما به‌عنوان معامله‌گر، هیچ چالشی بابت معاملات نخواهید داشت، چون همه معاملات به‌صورت شفاف در پنل کاربری مشخص است.
- پشتیبانی و آموزش: بسیاری از شرکت‌های پراپ برنامه‌های آموزشی و پشتیبانی را برای معامله‌گران خود ارائه می‌دهند. این آموزش‌ها می‌توانند شامل استراتژی‌های معاملاتی، ابزارهای تحلیلی، و نکات کلیدی برای بهبود عملکرد معاملاتی باشند.
این مزایا باعث می‌شود که معامله با شرکت‌های پراپ گزینه‌ای جذاب برای معامله‌گران حرفه‌ای و با تجربه باشد که به دنبال استفاده از منابع مالی و فناوری‌های پیشرفته برای بهبود عملکرد خود هستند.
قوانین شرکت‌های پراپ تریدینگ
قوانین پراپ تریدینگ‌ها در شرکت‌های ایرانی و خارجی متفاوت است، اما نقطه اشتراک همه‌ی شرکت‌های پراپ تریدینگ، یا خط قرمز اصلی آنها مربوط به رعایت مدیریت ریسک و سرمایه می‌باشد. پراپ فرم‌ها به دنبال کسب سود هستند، البته به شرطی که ابتدا ضرر نکنند، بنابراین در پراپ تریدینگ‌ها ضرر روزانه و ضرر کلی نباید از میزان تعیین شده بیشتر شود؛ اما برای کسب سود هیچ سقفی وجود ندارد.
نقش پراپ فرم‌ها در بازارهای مالی
ظهور پراپ فرم‌ها (Prop Trading Firms) یکی از تحولات قابل توجه در صنعت معاملات بوده که به دلیل رویکرد عملیاتی متمایز و مزایای بالقوه‌ای که برای معامله‌گران و خود این شرکت‌ها به همراه دارد، جلب توجه کرده است.
پراپ ها سرمایه مورد نیاز را برای اجرای استراتژی‌های معاملاتی معامله‌گران با تجربه در بازارهای مالی فراهم می‌کنند. در مقابل، سود حاصل از این معاملات بر اساس شرایط از پیش تعیین‌شده بین معامله‌گر و شرکت تقسیم می‌شود. این همکاری باعث ایجاد رابطه‌ای سودده می‌شود که در آن هر دو طرف سود کسب می‌کنند.
مزیت پراپ فرم‌ها در تنوع دانش و تخصص معاملاتی است که از سوی معامله‌گران مستقل به آنها اضافه می‌شود. این شرکت‌ها معمولاً معامله‌گرانی با سوابق مختلف جذب می‌کنند که هر یک در نمادهای معاملاتی یا روش‌های معاملاتی خاصی تخصص دارند. داشتن مجموعه‌ای متنوع از معامله‌گران به شرکت کمک می‌کند تا بهتر با شرایط مختلف بازار سازگار شود و ریسک‌ها را به شکل مؤثرتری مدیریت کند.
تفاوت پراپ فرم با بروکر فارکس
تا به اینجا درباره‌ی مفاهیم ابتدایی بروکرها و پراپ‌ها صحبت کردیم و در این بخش به بررسی تفاوت‌های بین این دو می‌پردازیم:
- پراپ فرم‌ها (Prop Trading Firms) وجوه مشتریان را نگهداری نمی‌کنند.
یکی از ویژگی‌های بارز پراپ فرم‌ها (Prop Trading Firms) این است که وجوه مشتریان را مدیریت نمی‌کنند. برخلاف کارگزاری‌های سنتی که مسئول مدیریت و حفاظت از سرمایه مشتریان هستند، پراپ‌فرم‌ها از سرمایه خود برای فعالیت‌های معاملاتی استفاده می‌کنند. این رویکرد نیاز به مدیریت سپرده‌های مشتریان را از بین می‌برد و به سادگی جنبه‌های عملیاتی کسب‌وکار کمک می‌کند.
از آنجا که نیازی به پردازش سپرده‌ها، برداشت‌ها یا مدیریت موجودی حساب‌های مشتریان نیست، پراپ‌فرم‌ها می‌توانند منابع خود را به شکل مؤثرتری به فعالیت‌های اصلی معاملاتی اختصاص دهند. این امر می‌تواند منجر به افزایش سرعت عملیاتی و توانایی در تطبیق سریع با تغییرات بازار شود.
- در پراپ‌ها، مشتریان بیشتر از هزینه شرکت در چالش دچار زیان نمی‌شوند.
در دنیای کارگزاری‌های سنتی، معامله‌گران اغلب با چالش بزرگی مواجه هستند: خطر از دست دادن مبالغی بیشتر از سرمایه اولیه. اما این وضعیت زمانی تغییر می‌کند که وارد دنیای پراپ فرم‌ها می‌شویم.
از آنجا که پراپ فرم‌ها سرمایه خود را در اختیار معامله‌گران برای اجرای استراتژی‌های معاملاتی قرار می‌دهند، ریسک برای معامله‌گر به احتمال از دست دادن هزینه شرکت در چالش محدود می‌شود. در عوض، ریسک‌ها برای پراپ فرم‌ها بسیار بالاتر است. به همین دلیل، این شرکت‌ها تاریخچه معاملاتی و آمار معامله‌گران را به‌دقت بررسی می‌کنند و آنها را ملزم به استفاده از ابزارهای مدیریت ریسک، به‌ویژه تعیین سطوح حد ضرر (Stop-Loss)، می‌نمایند.
- پراپ فرم‌ها به دلیل مدل کسب‌وکار خاص خود، نرخ جذب و تبدیل مشتریان بالاتری دارند.
یکی از چالش‌های اساسی که کارگزاری‌های سنتی اغلب با آن مواجه هستند، جذب مشتریان جدید و تبدیل آنها به معامله‌گران فعال است. در بازار رقابتی، کارگزاری‌ها نیاز به تمایز خود دارند و باید پیشنهادات جذاب و متقاعدکننده‌ای ارائه دهند تا توجه معامله‌گران حرفه‌ای را جلب کنند.
در مقابل، پراپ فرم‌ها مزیت منحصر به فردی در جذب مشتریان جدید دارند. ذات معاملات اختصاصی، که در آن معامله‌گران فرصت معامله با سرمایه شرکت را دارند، به‌عنوان پیشنهادی جذاب برای معامله‌گران با تجربه و ماهر عمل می‌کند. این پیشنهاد خاص برای معامله‌گرانی که به دنبال استفاده از تخصص خود بدون نیاز به تأمین سرمایه قابل توجه هستند، بسیار جذاب است.
در حالی که کارگزاری‌های سنتی اغلب در ایجاد همان سطح تعامل با مشتریان حرفه‌ای با مشکل روبه‌رو هستند. خطر زیان و نیاز به سرمایه‌گذاری قابل‌توجه اولیه می‌تواند به‌عنوان یک مانع عمل کند، به‌ویژه برای معامله‌گرانی که تازه‌وارد بازار شده‌اند.
- تمام ریسک‌های ناشی از قرارگرفتن در معرض بازار تنها بر عهده پراپ فرم‌ها است.
یکی از ویژگی‌های بارز معاملات پراپ این است که تمام ریسک‌های ناشی از قرارگرفتن در معرض بازار تنها بر عهده پراپ فرم‌ها است. این شرکت‌ها ریسک‌های مرتبط با معاملات را به‌عنوان بخشی ذاتی از مدل کسب‌وکار خود می‌پذیرند. آنها آگاه هستند که با ارائه سرمایه به معامله‌گران برای انجام معاملات، ریسک‌های مربوط به این معاملات را نیز متحمل می‌شوند. این هم‌راستایی منافع باعث می‌شود که هم معامله‌گر و هم شرکت به طور یکسان در مدیریت محتاطانه ریسک‌ها و رعایت پروتکل‌های مدیریت ریسک انگیزه داشته باشند.
سخن پایانی
در پایان، بررسی و مقایسه بروکرها و پراپ‌ها نشان می‌دهد که هر یک از این مدل‌ها ویژگی‌ها و مزایای خاص خود را دارند که بر اساس نیازها و اهداف مختلف می‌تواند انتخاب مناسبی باشد. بروکرها به‌عنوان واسطه‌های بازار، به سرمایه‌گذاران و معامله‌گران دسترسی به ابزارها و خدمات معاملاتی گسترده‌تری را فراهم می‌آورند و می‌توانند با ارائه مشاوره و تحلیل‌های بازار به بهبود تصمیم‌گیری کمک کنند. از سوی دیگر، پراپ‌ها با ارائه سرمایه و امکانات مالی به معامله‌گران حرفه‌ای، فرصت‌هایی برای کسب سود از سرمایه‌ی بزرگ‌تر و استراتژی‌های معاملاتی متنوع‌تر را فراهم می‌کنند، درحالی‌که ریسک‌های مالی شخصی را کاهش می‌دهند.
با در نظر گرفتن مزایا و چالش‌های هرکدام، انتخاب بین بروکر و پراپ به عوامل مختلفی از جمله سطح تجربه، استراتژی‌های معاملاتی، و میزان تمایل به ریسک بستگی دارد. معامله‌گران و سرمایه‌گذاران باید بادقت نیازها و اهداف خود را ارزیابی کرده و مدلی را انتخاب کنند که بهترین پشتیبانی و مناسب‌ترین شرایط را برای موفقیت آنها در بازارهای مالی فراهم کند.
